Bier brouwen is een van de schoonste ambachten, maar bier rijpen op vaten is een kunst. Barrel aged bieren of vatgerijpte bieren zijn hét bewijs van de voortdurende zoektocht van brouwers om te voldoen aan een groeiende dorst naar gedurfde en complexere brouwsels.
Limited Editions van Imperial stouts, barley wines, en alles daartussenin zorgen voor een constante interesse bij bierliefhebbers door dat intense, fuzzy gevoel dat ze weten te bieden.
Meeliftend op het succes van craft beer experimenteren kleine en grote brouwerijen over heel de wereld met barrel aged bier (al doen die kleinere dat natuurlijk veel beter ;-)).
Vandaag gaan we ons helemaal onderdompelen in de wereld van barrel aged bieren en ontdekken we het mekka voor liefhebbers van speciaalbier! Let’s go!
Een vleugje geschiedenis van barrel aged beer
Het concept van barrel aged bier is niet nieuw. Vóór de komst van industriële bierproductie werd bier van oudsher gebrouwen, opgeslagen, en vervoerd in houten vaten.
Vandaag grijpen we gelukkig steeds vaker terug naar deze schone tijden, en laten creatieve brouwers hun bieren lange tijd rijpen in houten vaten om complexe smaakbelevingen te scheppen.
Omslagpunt?
Begin jaren 90 zorgde Goose Island voor een revolutie in het ambachtelijke brouwen. De brouwerij uit Chicago liet zijn befaamde Bourbon County Stout rijpen in bourbonvaten. De complexiteit en diepgang die het bier hiermee verkreeg bleek een grote hit bij de craft beer community. (Ja, de brouwerij is intussen verkocht aan Ab InBev, maar de oorspronkelijk brouwmeester vertrok ook prompt toen die verkoop plaatsvond. We laten de wiskunde daarvan aan jullie over ;-)).
Sindsdien springen steeds meer brouwerijen op de kar om de deugden te ontdekken van op vat gerijpte bieren. Ze halen hun vaten van likeurstokerijen, kuiperijen en wijnboeren, en experimenteren met verschillende bieren, rijpingsperiodes en soorten vaten: whisky, rum, cognac, wijn, gin, brandewijn, enz. Van fruitige sours tot bourbon BA stouts, de mogelijkheden voor creativiteit zijn schijnbaar eindeloos.
Fan van barrel aged?
Soorten vaten en de invloed op barrel aged bier
De unieke smaak- en aromaprofielen die het ene barrel aged bier onderscheiden van het andere, zijn eigen aan de nuances van het vat zelf. Veel sours zoals Lambiek of Vlaams roodbruin rijpen in wijnvaten, terwijl whiskyvaten vaak gebruikt worden voor zuivere bieren zoals stouts.
Laten we eens kijken naar de verschillende soorten vaten en wat hen zo begeerlijk maakt voor bierrijping.
Bourbon whisky vaten
Bourbon BA bieren vertonen typisch aroma’s van vanille, eik, bloemige noten en geroosterde karamel. Bourbonvaten zijn een perfecte match voor sterkere bieren zoals stouts, porters en barley wines.
Wijnvaten
Wijnvaten zijn ideaal voor het rijpen van zure bieren. Ze geven je bier een fruitige smaak. Soorten als Lambiek, Geuze, Saison en Bière de Garde worden tot drie jaar in een wijnvat gerijpt.
Portvaten
Portvaten voegen een fruitige toets toe aan je bier. Een stout gerijpt in portvaten zal smaken naar met chocolade overgoten kersen. Aromatisch, zacht en rijk.
Cognacvaten
Cognac, een soort brandewijn, moet minstens twee jaar rijpen in Franse eiken vaten. Van cognacvaten krijgt je bier druivenaroma’s . Het eiken vat draagt bij aan smaken van vanille, kokos, kruidnagel, kruiden, rook en karamel.
Â
Rumvaten
Als ze van binnen verkoold zijn, geven rumvaten vanille- en toffeeachtige tonen en wat tannine af. Ze hebben ook de neiging wat melasse, een koekjesachtige smaak aan het bier toe te voegen.
Tequilavaten
Sommige brouwers wagen zich zelfs aan tequilavaten. Ze brengen aardse, agave tonen over en creëren een ‘margarita’-achtig bier. Voor zover we weten blijven de durvers die zich hier aan wagen wel gespaard van de typische tequila hoofdpijn.
Alle vragen over barral aged bier
Barrel aged bier is bier dat na het brouwproces enkele maanden tot jaren gerijpt heeft in een of meerdere houten vaten. Tijdens het rijpingsproces vermengt het bier zich met de natuurlijke aroma’s van het hout, meestal eik. De binnenkant van de vaten wordt vaak verkoold of geroosterd om de houtsmaak nog te versterken.
Daarnaast wordt er ook graag met met vaten gewerkt waar reeds sterke drank of wijn op heeft gelegen. Dit kunnen bijvoorbeeld whisky-, wijn-, port- of rumvaten zijn. De duigen van deze vaten zijn doordrenkt met de aroma’s en smaken van het lekkers, en geven het tijdens de tweede, derde, vierde of zelfs vijfde rijpingsronde door aan de bieren.
Zo kan van een simpel basisbier een enorm complexe barrel aged gemaakt worden, die de geduldige en aandachtige proevers beloont met een enorm diepgang.
Barrel aged bier is niet te verwarren met infused bier. Bij het creëren van infused bier wordt tijdens of na het brouwproces een drank toegevoegd aan het bier. Denk aan een whisky infused of gin infused bier.
Ook hier zijn variaties mogelijk. Je kan ervoor kiezen om de sterke drank rechtstreeks toe te voegen aan je bierbrouwsel of je kan werken met houtsnippers die doordrenkt zijn met de sterke drank. Dit laatste is zeer populair als een manier om subtielere toetsen toe te voegen dan wat mogelijk is met barrel aging.
Haha, wat een vraag. Natuurlijk wel. Barrel aged bier heeft vandaag een cultstatus verworven, en dit is volgens De Bierboer volledig terecht. Het selecteren en aankopen van vaten en het bier vervolgens laten rijpen is een tijdrovende, kostelijke bezigheid voor de brouwers. En dat doen ze alleen maar om jou als bierdrinker een nog specialere ervaring aan te kunnen bieden.
Daarnaast zijn de oplages ook beperkter, en dus exclusiever. De barrel aged bieren bevatten meestal een extra stootje alcohol en zijn dus een perfect digestief of de ideale metgezel ’s avonds bij het haardvuur.
Het interessantste aan barrel aged bier is de onvoorspelbaarheid ervan. Berekenen hoe een bier in het vat zal reageren is een quasi onmogelijke taak. Elk vat is anders, en dat betekent ook dat elk barrel aged biertje op zijn manier speciaal is. Je wordt dus telkens verrast door een klein kunstwerkje.
Het is waar, uiteraard zijn wij als bierfanaten misschien een beetje bevooroordeeld ;-). Desondanks kunnen wij barrel aged bieren aanraden aan alle fijnproevers van ambachtelijke bieren. Daarom nemen we in het maandelijks abonnement zo vaak mogelijk een lekker barrel aged bier mee.
Bovendien krijg je als abonnee 20% korting op het nabestellen van individuele bieren, en exclusieve voorrang op gelimiteerde edities die we voor jullie op de kop weten te tikken.
